Araç bilgileri
Taksicinin sermayesi aracıdır. Otoların çoğu Şahin markadır. En düşük ikinci el Şahin (1998) 5 milyardır (2007`de yasa yürürlüğe girerse en düşük araba yaşı 5 olacaktır). Taksi plakası İstanbul`da 500 milyar, Ankara`da 200 milyardır. Taksicilerin %90`ı işçidir, çünkü bu kadar parayı biraraya getirip mesleğe başlayan çok azdır. Bu sebeple taksicilerin bir bölümü plaka kiralar. Plaka tahdidleri bakanlıkça yapılmaktadır, son plaka tahdidi 1991`de yapılmıştır. Kiralar aylık 2 milyar, günlük 50 milyon liradır. Hava parası yıllık 8 milyardır. Şahıslar arasındaki alım satımlar noterde belgelendirilir.Araç yakıtı LPG`dir. LPG montajı 250 milyon liradır. Diğer yakıt kullanılırsa, motorin 2, 23`tür. Taksimetre ayarı 35 milyon liradır. Arabanın 4 lastiği 1 milyara mal olur (1).
Tarife ve Hız
İstanbul`da güncel olarak açılış 1,3 YTL, Km.başına 1,3 YTL, bekleme 0,23 YTL`dir. (2) Hız sınırları şehiriçi 50, şehirdışı 90, otoban 120 km/s`dir. Taksici müşteriye fiş vermek zorunda olmasına rağmen bu uygulamaya geçmemektedir..Mevzuat
Taksiciyi ilgilendiren hukuk kuralları 5362 sayılı kanun, Bakanlar Kurulu Kararları (Resmi Gazete: 19096), 2918 nolu Karayolları Trafik Kanunu`dur. Taksiciler götürü vergiye tabidir. MTV, ÖTV, KDV vergileri ve bakım onarım giderleri düşüldüğünde ortalama günlük kazanç 65 YTL`dir.Taksicinin dosyasında araç alımından itibaren şu belgeler bulunur: Faturalar, teknik belgeler, Trafik Şubesi Kayıt Tescil Bürosu formu (bu formlar üç adet düzenlenir, biri şubede kalır, diğerleri İçişleri Bakanlığı`na ve Maliye Bakanlığı`na gider), plaka belgesi, ruhsat belgesi, çalışma karnesi, taşıt tanıtma kartı, ticari taşıt kullanma belgesi, ehliyet, sigorta poliçesi (zorunlu mali sorumluluk sigortası).
Ehliyetsiz taksicilik yapılmaz. Ehliyet (sürücü belgesi), almak için 18 yaşını bitirmiş olmak, ortaokul mezunu olmak, sağlık raporu almak, sürücü kursu sertifikası almak, sabıkasız belgesi almak gerekmektedir.
Araca ait değişiklikler (renk vb) Trafik Şubesine bildirilir, işlemi yapılır.
Zorunlu Aletler
Taksicinin aracında bulundurması gerekli aletler: İlkyardım çantası, kriko, bijon anahtarı, pens, tornavida, elfeneri, seyyar lamba, çekme halatı, patinaj zinciri, reflektör, stepne, takoz, yangın söndürme tübü, emniyet kemeri, yedek ampuller. Taksici araç içinin ve dışının temizliğinden sorumludur. Aracın bakımı ve muayenesini yaptırmazsa trafikten men edilebilir. Her gün yapılan kontrol lastik, akümülatör ve yakıt kontroludur.Kazalar ve Hastalıklar
Trafikte bir kaza durumunda araç yerinden kaldırılmaz, başından ayrılınmaz. Akan trafiğe karşı reflektörler konur, sinyal ve stop lambaları yakılır. Gereken belgeler hazır bulundurulur. Kazayı incelemeye gelen trafik ekiplerinden tespit tutanağı alınır. Bu sırada elde edilmesi gereken belgeler bilirkişi raporu, alkol muayene raporu, ehliyet fotokopisi, ruhsat fotokopisi, hasar resimleri, faturalar, sigorta poliçesi suretidir.Taksiciler beden gücüyle çalışmaktadırlar. Günde en az 10 saatlik çalışmanın yarısı trafikte geçmekte, el, kol, ayaklar uyuşmaktadır. Sık görülen hastalıklar belfıtığı ve basurdur.
Meslek birlikleri
Taksicilerin meslek birlikleri TESK (Türkiye Esnaf ve Sanatkarlar Konfederasyonu) ve TŞOF (Türkiye Şoförler ve Otomobilciler Federasyonu)`dur. İstanbul`da kayıtlı 18.000 taksici, Türkiye`de ise kayıtlı 90.000 taksici vardır.Son on yılda İstanbul`da 130 İzmir`de 43 Taksici cinayeti olmuştur.Buna Antalya`da son 1 haftada 2 taksi şoförü,Edirne ` de 1 Fethiye`de ve hemen hemenTürkiye nin bütün illerinde taksici Gaspı ve cinayetleri olduğunu basından öğreniyoruz.Birde basına yansımayan taksici gasplarını sayarsak olayın ciddiyeti konusunda yetkililerin yeterli önemi göstermedikleri görülmektedir. Tek çare Kurşun geçirmez camlı koruma kabinli araç olmasına rağmen ne yazık ki bu konuda hiç bir yetkili kılını bile kıpırdatmamaktadır.
Dipnotları
- 1 Akşam, 6.3.2005, 17.2.2005
- 2 www.tasimacilar.com
- 3 Hürriyet, 24.5.2000
Ayrıca bakınız
- Taksi Şoförü
- Online Taksi İnternetten İstanbul taksi duraklarına ulaşabilmek üzere web sitesi.
- Taksi Çağır İnternet üzerinden Türkiye çapında taksi bulmanızı hedefleyen bir servis.
Commons|Category:Taxi|Taxi
Vikisözlük|Taksi
.jpg)