Timor Denizi

Kısaca: Timor Denizi (Endonezce: Laut Timor; Portekizce: Mar Timor), 610,000 km² yüzölçüme ve 3300 metre derinliğe sahip, Hint Okyanusu'na açık bir dışdenizdir. ...devamı ☟

Timor Denizi
Timor Denizi



Timor Denizi (Endonezce: ``Laut Timor``; Portekizce: ``Mar Timor``), 610,000 km² yüzölçüme ve 3300 metre derinliğe sahip, Hint Okyanusu`na açık bir dışdenizdir. Hint Okyanusu`nun doğusundaki en geniş koludur.

Konum

Avustralya`nın kuzey kıyısı, Endonezya ve Doğu Timor devletleri tarafından ikiye ayrılan Timor adası ve Büyük Okyanus`un bir kolu olan doğudaki Arafura Denizi arasında bulunmaktadır. Timor Denizi`nin Avustralya kıyısının kuzeyinde Joseph Bonaparte Körfezi ve Van Diemen Körfezi olmak üzere iki büyük körfezi vardır. Endonezya`nın Timor adasındaki Kupang kenti Timor Denizi`ne kıyısı olan en büyük kentidir ve limanıdır.

Coğrafya

Deniz 480 km genişliğindedir ve 610,000 km²`lik alan kaplamaktadır. En derin noktası 3,300 metreyle Timor Çukuru`dur. Geri kalan kısımları 200 metrelik bir ortalamayla sığ bir denizdir. Çok şiddetli esen tropik fırtınalar ve tayfunlar Timor Denizi`nin bulunduğu yerde olağan doğa olaylarıdır.

3000 metrenin üzerinde bir derinliği olan Timor Çukuru zengin petrol ve doğalgaz yataklarına sahiptir. `Greater Sunrise Alanı`, gaz alanlarının Timor Denizi`ndeki en büyüğüdür ve buradan ve dünya`nın en fakir ülkelerinden olan Doğu Timor`un 4 milyar dolar kazanç elde etmesi beklenilmektedir.

Yakın Tarih

Timor Denizi`nin altında yaygın bir şekilde petrol ve doğalgaz rezervleri bulunmaktadır. Avustralya ve Doğu Timor, Timor Çukuru (``Timor-Gap``)`ndaki hak paylaşımda anlaşmazsızlık içersindedirler. Bu bölgede, Avustralya`nın kıta sahanlığına göre belirlenmiş bölge hakları, Doğu Timor`un haklarıyla kesişmektedir. Buna karşılık Doğu Timor geçmişte kolonisi Portekiz`in belirlemiş olduğu gibi, deniz sınır çizgisinin iki ülke arasında tam olarak yarı mesafeden geçmesi gerektiğini savunmaktadır.

Söz konusu `Orta Çizgi` prensibi 1982`den beri Birleşmiş Milletlerce deniz hukukuna göre yasallaştırılmıştır; fakat 1994 yılından itibaren uygulamaya konulabilmiştir. Avustralya daha önceden Doğu Timor`u 1975 - 1999 yılları arasında işgal altında tutan Endonezya ile bu konuda girdiği pazarlık sonucu anlaşmalar yapmıştır; böylelikle Avustraya Endonezya`nın Doğu Timor`u işgalini Birleşmiş Milletler`in karşı kararına rağmen tanımıştır. Doğu Timor`un bağımsızlığını kazanmasından sonra Avustralya yeniden pazarlık etmek zorunda kalmış, ve ekonomik açıdan acil biçimde petrol gelirlerine muhtaç Doğu Timor`u baskı altına almıştır. Doğu Timor, Birleşmiş Milletler Deniz Hukuku Komisyonu`na göre iki ülke arasındaki sınırın aradaki mesafenin tam ortasından geçmesi gerektiğini savunurken, Canberra Hükümeti sınırın Avustralya Kıta Plakası`ndan geçmesi gerektiğini iddia etmektedir. Avustralya`da Ocak 2004`te hükümet politikasına muhalif olan John Howard tarafından `Timor Denizi Adalet Kampanyası` (``Timor Sea Justice Campaign``) başlatılmıştır. Bu kampanya, petrol kaynaklarının adil bir biçimde paylaşılması gerekliliğini ortaya koymaktadır.

12 Ocak 2006`da iki ülke ``Greater Sun Rise Alanı``nın petrol ve doğalgaz kazançlarının yarı yarıya paylaşılması hakkında anlaşmaya varmışlardır. Ayrıca buna göre doğalgaz kaynaklarının çoğunluğu Avustralya`ya değil, Asya-Pasifik bölgesine yani Doğu Timor`a aittir. Böylelikle deniz sınırının belirlenmesi için süregelen 30 yıllık maraton, Doğu Timor`un haklarının gözetilerek anlaşmazsızlığın giderilmesiyle sonuçlanmıştır.

Kaynakça

  • 12 Mart 2007 tarihli İngilizce Wikipedia sayfası
  • 12 Mart 2007 tarihli Almanca Wikipedia sayfası


Linkler



Kaynaklar

Vikipedi

Bu konuda henüz görüş yok.
Görüş/mesaj gerekli.
Markdown kullanılabilir.

Timor Denizi Resimleri

Arafura Denizi
3 yıl önce

5; 135 Arafura Denizi, Hint Okyanusu'nun doğusunda 650.000 kilometrekarelik bir alanı kaplayan sığ denizdir. Batısındaki Timor Denizi ile doğusundaki...

Arafura Denizi, Avustralya, Doğu Timor, Endonezya, Hint Okyanusu, Papua Yeni Gine, Timor, Timor Denizi, Torres Boğazı, Yeni Gine, Carpentaria Körfezi
Doğu Timor
3 yıl önce

Doğu Timor resmî adıyla Doğu Timor Demokratik Cumhuriyeti, Güneydoğu Asya'da Timor adasının doğusu, Atauro ve Jaco adaları ile Oecussi-Ambeno bölgesini...

Doğu Timor, .tl, 1975, 1999, 1 E10 m², 2002, 2004, 20 Mayıs, 28 Kasım, ABD Doları, Başbakan
Timor
3 yıl önce

Timor adası, Hint Okyanusu'nda Endonezya ve Doğu Timor devletleri tarafından ikiye ayrılan bir adadır. En büyük kent ve en büyük liman kenti Endonezya'da...

Timor, Endonezya ülke bayrağı, Endonezya, Doğu Timor ülke bayrağı, Doğu Timor, Ülke bayrağı, Ada, Arafura Denizi, Batı Timor, Deniz, Dili
Deniz
3 yıl önce

Denizi Ohotsk Denizi Salish Denizi Sarıdeniz Sawu Denizi Seto Inland Denizi Solomon Denizi Sulu Denizi Şili Denizi Tasman Denizi Tayland Denizi Timor...

Deniz, Aden Körfezi, Adriyatik Denizi, Akdeniz, Amundsen Denizi, Antalya, Aral Gölü, Arktik Okyanusu, Atlas Okyanusu, Baffin Körfezi, Baltık Denizi
Kupang
6 yıl önce

Timor adasının ucunda Batı Timor yerleşkesinde bulunan önemli bir liman kentidir ve Nusa Tenggara Timur (Doğu Nusa Tenggara) ili'nin merkezi. Timor adasının...

Kupang, 1962, Batı Hint Adaları, Batı Timor, Endonezya, Liman, Sanayi, Tahiti, Timor, Timor Denizi, Çimento
Darwin, Kuzey Toprakları
6 yıl önce

Darwin, Avustralya'da Kuzey Toprakları eyaletinin başkentidir. Timor Denizi'nin kıyısına kurulmuştur. Nüfusu 120.652'dir. Darwin, bir zamanlar yalnızca...

Avustralya
3 yıl önce

Tasmanya Hint Okyanusu Timor Denizi Carpentaria Körfezi Arafura Denizi Büyük Avustralya Körfezi Tasman denizi Bass Boğazı Mercan Denizi ● ● ● ● ● ● Büyük Okyanus...

Avustralya, Sydney, Canberra, 14 Mayıs, 1606, 1692, 1693, 1765, 1770, 1788, 1793
Güneydoğu Asya
3 yıl önce

kıtasıyla Okyanusya arasında bulunan bölgeye verilen isimdir. Brunei, Doğu Timor, Endonezya, Filipinler, Kamboçya, Laos, Malezya, Myanmar (Birmanya), Singapur...

Güneydoğu Asya, Asya, Brunei, Coğrafya, Doğu Timor, Endonezya, Filipinler, Kamboçya, Laos, Malezya, Myanmar