adaptasyon
1 . Uyarlama.2 . edebiyatBir eseri çevrildiği dilin, konuşulduğu toplumun yaşayışına, inançlarına uyarlama.
3 . teknikBirbirine uydurma.
4 . zoolojiUyma.
Paleontoloji uzmanları, her çeşit canlının kendi çeşidi içinde değişebildiğini, bir canlının başka çeşit canlıya dönmediğini kabul etmektedir.
Askerlerin, bulunduğu araziye göre kendilerini uydurmaları, kamuflaj yapmaları, bir çok hayvanın bulunduğu çevreye ve mevsime göre rengini uydurması birer adaptasyondur. Bukalemunun bulunduğu yere rengini uydurması, çöllerde yaşayan hayvanların tüylerinin renginin çölde görünmeyecek şekilde olması hep adaptasyona misaldir. Kara kurbağa, üzerinde yaşadığı topraktan çok zor ayırt edilir. Göl kurbağası, üzerinde gezindiği yeşil yerler kadar yeşildir. Kutup ayısı ve kutup baykuşu, kar gibi beyazdır. Tropik balıklar, içinde saklandıkları parlak mercan kayalıkları gibi pırıl pırıldır. Kakum, kar tavuğu, kar tavşanının tüyleri kışın beyaz, yazın kahverengindedir. Bunlar gibi örnekleri çoğaltmak mümkündür.
Edebiyatta adaptasyon
Adapte etme, uyarlama. Her hangi bir dilde yazılmış edebi bir eseri örf, adet ve karakterler bakımından değiştirerek, başka bir dile aktarma yahut da bir türden başka bir türe dönüştürme işine denir. Ancak ifade etmek gerekir ki, adapte eserler orjinalleri kadar, hatta onlardan daha da değerli olabilmektedir.Adaptasyonun edebiyatta iki şekli vardır:
1 — Başka bir dilde yazılmış edebi bir eserin milli örf ve adetlere uydurularak o dile aktarılmasıdır.
2 — Bir edebi eserin yazıldığı türden başka bir türe aktarılmasıdır.
Edebiyatımızda birinci maddede belirtileri adaptasyonun en güzel örneklerini Ahmet Vefik Paşa vermiştir. Ahmet Vefik Paşa'nın özellikle Moliere'den yaptığı adapteler Türk tiyatrosu için büyük önem taşımaktadır.
Herhangi bir eseri bütün olarak örf, adet, yer ve karakter bakımından değiştirerek, tercüme edildiği milletin hayatına uydurmaya da adapte denir. Adapte, adaptasyon işini yapmaktır.
Ahmet Vefik Paşa'nın Moliere'den yaptığı adaptasyonlardan birkaç eser:
a) Zor Nikahı b) Zoraki Tabib c) Yorgaki Dandini d) Dekbazlık
misafir - 9 yıl önce