İşte bu etkilerin bir sonucu olarak Alevilik ve batınilik, İslam dünyasının her yanına yayılan tasavvuf akımına nüfuz etmiş ve Alevi-batıni eğilimli birçok tarikat ortaya çıkmıştır. Anadolu ve İran bölgelerinde de ortaya çıkan bu tarikatlerden konumuz bakımından en önemlileri Yesevilik, Kalenderilik, Vefailik, Hurufilik, Hayderilik adlı tarikatlerdir. Daha çok göçebe ve köylü topluluklar arasında etkili olan bu heterodoks yani resmi din anlayışına aykırı tarikatler, doğaldır ki, yaygın oldukları çevrelerdeki koşullara uygun olarak şekillenmiş bir İslam anlayışını yaymaktaydılar.Sünni çevrelerde yoğun tepkiler gösterilen ve eski kaynaklarda da yer alan, bu tarikatlere mensup şeyh ve babalara yönelik suçlamaların en bilinenleri şu şekildedir: Bu dervişlerin, dinsel yükümlülüklere/yasaklara uymamaları ve kadınların da dinsel törenlere katılmaları. Basit halk kitleleri, işte bu adetleri nedeniyle yoğun tepkiler alan ve hiç şüphesiz telkinleri kendilerine daha uygun gelen bu tür babaların ve şeyhlerin etkileri altındaydılar. Bu heterodoks şeyh ve dervişler adeta alevi-batıni düşüncelerin yayıcılarıydılar. Alevi Dedelerinin soyları da onlara dayanır.
Alevilik Nasıl Yayıldı?
Kısaca: Alevilik İslam dininin yayılmasıyla birlikte Arapların dışındaki uluslara da Abbasiler döneminde Türkler ve İranlılar özellikle orduda yoğun olarak yeralmaktaydılar. Örneğin daha hicri 6. yüzyılda Maveraünnehir’in oldukça uzağında yaşayan Buğraç Türkleri eski inançlarındaki Gök Tanrı’nın yerine Hz. Ali’yi geçirmişlerdi. Zaten Emevi döneminden (661-750) bu yana Hz. Ali ve soyunun başlarına gelenler ve özellikle de Kerbela olayı Alevilerce her tarafa yayılma ...devamı ☟
İşte bu etkilerin bir sonucu olarak Alevilik ve batınilik, İslam dünyasının her yanına yayılan tasavvuf akımına nüfuz etmiş ve Alevi-batıni eğilimli birçok tarikat ortaya çıkmıştır. Anadolu ve İran bölgelerinde de ortaya çıkan bu tarikatlerden konumuz bakımından en önemlileri Yesevilik, Kalenderilik, Vefailik, Hurufilik, Hayderilik adlı tarikatlerdir. Daha çok göçebe ve köylü topluluklar arasında etkili olan bu heterodoks yani resmi din anlayışına aykırı tarikatler, doğaldır ki, yaygın oldukları çevrelerdeki koşullara uygun olarak şekillenmiş bir İslam anlayışını yaymaktaydılar.Sünni çevrelerde yoğun tepkiler gösterilen ve eski kaynaklarda da yer alan, bu tarikatlere mensup şeyh ve babalara yönelik suçlamaların en bilinenleri şu şekildedir: Bu dervişlerin, dinsel yükümlülüklere/yasaklara uymamaları ve kadınların da dinsel törenlere katılmaları. Basit halk kitleleri, işte bu adetleri nedeniyle yoğun tepkiler alan ve hiç şüphesiz telkinleri kendilerine daha uygun gelen bu tür babaların ve şeyhlerin etkileri altındaydılar. Bu heterodoks şeyh ve dervişler adeta alevi-batıni düşüncelerin yayıcılarıydılar. Alevi Dedelerinin soyları da onlara dayanır.
Bu konuda henüz görüş yok.
Ağaç denizi
3 yıl önceŞeyh Bedreddin’den Nazım Hikmet’e “Ağaç Denizi” (PDF). V. Uluslararasi Alevilik ve Bektaşilik Sempozyumu. Erişim tarihi: 4 Ocak 2021. ^ Narin, Resul....
Erdelan
3 yıl önceŞah döneminde yıkıldı. Ardelan'ın resmi dini Yarsan idi (Ehl-i Hak Kürt Aleviliği), bu sebeple din Gorani lehçesine bağlıydı çünkü Yarsan inancına bağlı...
Bektaşîlik
7 yıl öncekurumsallaştırılan, On İki İmam esasına yönelik sufi/tasavvufî tarikat. Türkiye’de Alevilik denildiğinde ilk akla gelen isim Bektâşîliktir. Bektâşîlik, aslında Hacı...
Alevi nüfusu
6 yıl önceonlara göre dil önemli değil, ibadet önemlidir. Dersim Aleviliği'nde, Türkmen (Anadolu) Aleviliği'ne göre farklılıklar vardır, bu inançta yılın farklı günleri...
Canik
3 yıl önceAyan, Ergin. Dânişmendname'de Samsun. ^ Aksoy, Gürdal (2017). Dersim: Alevilik, Ermenilik, Kürtlük. İletişim Yayınları. ISBN 9750523288. Erişim tarihi:...
Hasan el-Askerî
7 yıl önceölmediği ve ileride mehdi olarak yeryüzüne geleceği inancı Şia arasında yayıldı. Hasan el-Askerî 28 yaşında hastalanarak vefat etmiştir ancak bazı Şii...
Ahmed Alevi
6 yıl önceolduğu söylenir. Şeyh Alevi'nin Aleviyye Tarikatı (Türkiye veya Suriye Aleviliği ile karıştırılmamalıdır) Kuzey Afrika'da yaygınlaştıktan sonra temsilcileri...
Kalenderilik
3 yıl öncepopüler tarikatının doğuşunu hazırlamasıdır. Kalenderilik, daha sonraları Alevilik ve Bektaşîlik etrafında toplanmış ve zaman içerisinde değişmeler göstermiştir...
Kalenderilik, Hurufilik, Melamilik, Tarikat, Tasavvuf, Vahdet-i Vücud, Baba Tâhir-i Uryan