ından" target="_blank"> kalan Minare]Bulgarların asıl ismi Ogur olup, Büyük Hunları oluşturan İdil Nehri çevresinde yaşayan Türk kavimlerinden biriydi. Büyük Hunların yıkılmasından sonra, batıya göç eden Hun boyları sebebiyle Bulgarlar daha kuzeye çekildiler ve bu Hunlarla kültür alışverişinde bulundular. 5. yüzyılda doğudan gelen Sibir Türkleri ile karşılaştılar ve biraz daha kuzeye ve batıya çekildiler. Avrupa Hunlarının bir parçası oldular. Avrupa Hunları ile Ogur Türklerinin karışmasıyla “Bulgar” adıyla anılan Türk topluluğunu meydana getirdi. Bulgar “karışmak” anlamına gelmektedir. Hunlardan sonra Sibirlerin ve Göktürklerin hakimiyetine girdiler.
Büyük Bulgar devletinin parçalanması üzerine, İtil bölgesine göçen Bulgar kabileleri, ilk zamanlar Hazarlarla dost geçindiler. Beş yüzyıllık tarihi ile sağlam siyasi ve askeri teşkilata sahip oldukları anlaşılmaktadır. Yerleştikleri toprakların verimli olması, ticareti iyi bilmeleri bu devlete güç kattı. Devletin başkenti olan “Bulgar” şehri, 11. ve 12. Yüzyılda Avrupanın en önemli ticaret şehirlerinden biriydi.
Bulgar tüccarlar Hazar ülkesinde, Müslüman tüccarlarla karşılaşmaları, itil Bulgarlarının 10. yüzyılda İslam dinini benimsemelerinde etkili olmuştur. Bulgar Hakanı Almuş; 920 yılında halife El-Muktedir`den ülkesine din adamları ile mescit inşası için mimarlar göndermesini istedi. İtil Bulgarları, İslamiyeti kabul etmeye başladılar.
1237 yılında Moğol hükümdarı Batuhan tarafından ortadan kaldırdılar. Yüksek medeniyete sahip olan Kazan Bulgarları, Moğolların ve Altınordu Devletinin Türkleşmesine neden oldu.
1399 yılında Rus istilasına uğrayan Bulgar Devleti, Altınordu Devleti yıkılınca 1437 yılından itibaren “Kazan Hanlığı” bünyesinde varlıklarına devam ettiler. Bugün Kazan ve çevresinde yaşayan Tataristan Türkleri İtil Bulgarlarının devamıdır.
Siyasi Tarih
Büyük Bulgarya Hanlığı yıkılınca Hazarların hakimiyetine girmek istemeyen Bulgarlar`ın bir kısmı İtil ve Kama nehirlerinin çevresine 7. yüzyılın sonlarına doğru devlet kurdular. Başkenti Bulgar şehridir. Bu şehrin özelliği ticaretin önemli merkezlerinden biri olmasıdır. Bunlar Abbasiler`le (müslüman tüccarlarıyla) ilişkileri sonucu İslamiyet`i tanıdılar. Bulgar Han`ı Almış Abbasiler`den din adamları getirterek İslamiyetin daha çabuk yayılmasını sağlamıştır. Bazı araştırmacılar tarafından ilk müslüman Türk devleti olarak kabul edilir. Bu devlete Altın Orda Devleti hükümdarı Batu Han son verdi. Önemli özellikleri ise diğer tüm Bulgar toplulukları kimliklerini kaybettikleri halde bu topluluk İslamiyet`i kabul ettiğinden dolayı Türklüklerini koruyabilmişlerdir.İtil Bulgarlarının Türk tarihine katkıları
- İslamiyeti kabul eden ilk Türk devleti olmuştur.
- Altınordu Devletinin yönetici ve askeri sınıfını oluşturmuşlardır.
- Altınordu devletinin Türkleşmesini sağlamışlardır.
- Rus hakimiyetine giren ilk Türk boyu olmuştur.
tarih-taslak