Spirulina, sıklıkla "mavi-yeşil alg" olarak da anılan, filamentöz siyanobakteri cinsidir. Botanik bilimi açısından yosunun bazını oluşturan iğ iplikli siyanobakteriler sınıflandırmasında ele alınır. ITIS tarafından aşağıda isimleri yer alan 13 farklı türü belirlenmiştir:
``Spirulina corakiana `` ``Spirulina crispum`` ``Spirulina labyrinthiformis`` ``Spirulina laxa`` ``Spirulina laxissima`` ``Spirulina major`` ``Spirulina meneghiniana`` ``Spirulina nordstedtii`` ``Spirulina princeps`` ``Spirulina subsalsa`` ``Spirulina subtilissima`` ``Spirulina platensis`` ``Spirulina tenerrima`` ``Spirulina weissii``
Spirulina, aynı zamanda, yukarıda anılan ve çerçevede isimleri belirtilen 13 farklı türden biri olan Spirulina platensisin (botanikçiler tarafından bu tür için günümüzde daha ziyade Arthrospira platensis tanımı kullanılmaktadır) ticari boyutta geçerli ismidir. Spirulina platensis (Arthrospira platensis), veya kısaca spirulina, bir gıda kaynağı olarak dünyanın pek çok yerinde yetiştirilen bir üründür ve çok zengin bir besin kaynağıdır. Dünyaya yayılması Aztek uygarlığından hareketle olmuştur ve Azteklerin temel besin maddeleri arasında yer almıştır. Bu spirulina türü aynı zamanda flamingo kuşlarının tüylerindeki pembe tonların sebebidir.
Spirulina bir sağlıklı besin veya şifa maddesi olarak Kuzey Amerika ve Avrupa`da gözde bir ürün haline gelmiştir. Türkiye`de de giderek daha iyi tanınmakta ve tüketimi yaygınlaşmaktadır. Piyasada genelde kapsül, tablet veya toz şeklinde ve diyet ek malzemesi olarak bulunur.
Spirulina düşük yağ ve kalorili, kolesterolsüz, bütün temel amino-asitleri içeren bir protein kaynağıdır. Şeker hastalığı ve anemi gibi hastalıklarla mücadelede ve hava kirliliğinin bünye üzerinde yarattığı zayıflatıcı etkilerin önüne geçilmesinde önemli katkılar sağlar. Antioksidan unsurlar içerdiği için, yaşlanmanın yanısıra, kanser, artirit, katarakt gibi sağlık sorunlarının da temel bir faktörü oldukları düşünülen oksijen bazlı radikal hücrelere karşı da bağışıklık kazandırıcı etkisi bulunmaktadır. Dahası, spirulinada bulunan gamma-linolenik asit yağ birikintilerinin çözülmesine yol açar, kalp rahatsızlıklarının önlenmesinde yardımcı olur ve kötü kolesterolü düşürür. A.B.D. Ulusal Kanser Enstitüsü (National Cancer Institute) spirulinadaki sulfolipidlerin ayrıca HIV (AIDS)`e karşı da dikkat çekici ölçüde aktif olduklarını açıklamıştır. Spirulinanın düzenli dozlarda alınması anti-viral faaliyetleri hızlandırır, bağışıklık sistemlerini teşvik eder, böbrek toksisitesini azaltır ve radyasyon kaynaklı hastalıklarının şiddetini azaltır.
Spirulinanın insan bünyesi için temel besin kaynağı haline getirilmesinin yaratacağı etkiler üzerinde bilimsel boyutta tartışmalar sürmektedir. Aztekler için spirulina büyük önem taşımış olmakla birlikte, mısırın yanısıra tüketilmiş bir temel gıda olduğu bilinmektedir. Günümüzde Japonya ve A.B.D.`de bazı Budist tapınaklarında spirulina rahiplere benimsetilen diyetin temelinde yer almaktadır. Ancak, pek çok bilim adamı, vejetaryen ve veganların B12 vitamini ihtiyaçlarının karşılanmasını spirulinaya dayandırmamaları gerektiği görüşündedirler. Bunun yanı sıra, spirulinanın içerdiği metaller yüksek düzeyi de bazı uyarılara konu olmuştur.
Besin bilgileri
Vitaminler A, B1 (tiamin), B2 (riboflavin), B3 (niasin), B6 (pyridoksine), B12 (kobalamin), C vitamini, D vitamini, E vitamini, folat, K vitamini, biotin, pantotenic asit, bir A vitamini kaynağı olarak beta karoten, inositol.Mineraller: kalsiyum, manganez, demir, krom, fosfor, molibden, iyodin, klorid, magnezyum, sodyum, çinko, potasyum, selenyum, germanyum, bakır, boron.
İçerdiği Diğer Maddeler: phycocyanin, klorofil, karotenoidler. myxoxanthophyll, zeaxanthin, cryptoxanthin, echinenone ve diğer [1]]ler. gamma linolenik asit, glükolipidler, sulfolipidler, polisakaridler.
Amino asitler: isoleucine, phenylalanine, leucine, threonine, lysine, tryptophan, methionine, valine, alanine, glycine, arginine, histidine, aspartic acid, proline, cystine, serine, glutamic acid, tyrosine.
Linkler
- Spirulina Ana Sayfası (İngilizce)
- [(Sepe-Natural Spirulina Türkçe)]
- Spirulina (Arthrospira) üzerine bir bilimsel araştırma